Kodeks Etyki Radcy Prawnego
Zasady etyki radcy prawnego
Zasady etyki radcy prawnego uchwalone zostały przez VI Krajowy Zjazd Radców Prawnych w dniu 6 listopada 1999 roku.
Radca prawny wykonujący w sposób samodzielny i niezależny wolny zawód służy interesom wymiaru sprawiedliwości jak również tym, których prawa i wolności zostały mu powierzone dla ochrony.
Zawód radcy prawnego podlegający ochronie Konstytucji RP stanowi jedną z gwarancji poszanowania prawa. Jest to zawód zaufania publicznego, respektujący ideały i obowiązki etyczne ukształtowane w toku jego wykonywania.
Zdefiniowanie reguł postępowania w życiu zawodowym i korporacyjnym przyczynia się do godnego i uczciwego wykonywania zawodu radcy prawnego.
UCHWAŁA Nr 45 /VI/2004
Krajowej Rady Radców Prawnych
z dnia 31 marca 2004 r.
w sprawie ogłoszenia tekstu jednolitego Zasad Etyki Radcy Prawnego
Na podstawie § 3 uchwały Nr 10/2003 VII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 8 listopada 2003 r. w sprawie zmian Zasad Etyki Radcy Prawnego przyjętych uchwałą Nr 8/99 VI Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 6 listopada 1999 r. - Krajowa Rada Radców Prawnych ogłasza tekst jednolity Zasad Etyki Radcy Prawnego - w brzmieniu załącznika do niniejszej uchwały.
Tekst jednolity uwzględnia zmiany wprowadzone do Zasad Etyki Radcy Prawnego uchwałą Nr 10/2003 VII Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 8 listopada 2003 r.
Sekretarz
Krajowej Rady Radców Prawnych
|
Prezes
Krajowej Rady Radców Prawnych
|
Władysław Lewandowski
|
Andrzej Kalwas
|
ZASADY ETYKI RADCY PRAWNEGO
ROZDZIAŁ I
PRZEPISY OGÓLNE
Art. 1
- Zasady Etyki Radcy Prawnego wynikają z ogólnych norm moralnych.
- Obowiązkiem radcy prawnego jest przestrzeganie norm moralnych, szacunek dla praw człowieka oraz dbanie o godność zawodu.
- Naruszeniem godności jest każde postępowanie radcy prawnego, które podważa zaufanie do zawodu lub mogłoby go poniżyć w opinii publicznej.
- Zasady Etyki Radcy Prawnego obowiązują odpowiednio aplikantów radcowskich.
Art. 2
- Radca prawny obowiązany jest kierować się przepisami prawa, postanowieniami zawartymi w niniejszych Zasadach, w uchwałach organów samorządu, oraz dobrymi obyczajami, przyjętymi przez radców prawnych.
- Radca prawy świadczący pomoc prawną za granicą obowiązany jest przestrzegać również norm etycznych w zakresie obowiązującym prawników zagranicznych świadczących pomoc prawną w państwie przyjmującym. Radca prawny obowiązany jest w takim wypadku uzyskać informację o zasadach etyki obowiązujących przy podejmowaniu czynności zawodowych i ich stosowania.
Art. 3
- Radca prawny odpowiada dyscyplinarnie za naruszenie Zasad Etyki Radcy Prawnego lub uchybienie godności zawodu przy prowadzeniu działalności zawodowej, a także publicznej i prywatnej.
- Radca prawny nie może być pociągnięty do odpowiedzialności dyscyplinarnej za czyn popełniony przed wpisaniem go na listę radców prawnych lub aplikantów radcowskich.
ROZDZIAŁ II
WYKONYWANIE ZAWODU
Tytuł 1 - Uczciwość i rzetelność
Art. 4
- Radca prawny obowiązany jest wykonywać czynności zawodowe zgodnie z obowiązującymi przepisami, według najlepszej woli i wiedzy, uczciwie, rzeczowo, z należytą starannością.
- Radca prawny obowiązany jest podejmować wszelkie czynności, jakie w granicach prawa mogą być podjęte w interesie podmiotu, na rzecz którego świadczy pomoc prawną, niezależnie od rodzaju umowy łączącej radcę prawnego z tym podmiotem.
- Radca prawny powinien dbać o poprawność i jasność sformułowań przy udzielaniu porad, wyjaśnień i opinii.
- W razie braku specjalistycznej wiedzy lub doświadczenia odpowiedniego do prowadzenia danej sprawy, radca prawny powinien zapewnić sobie współpracę radcy prawnego lub adwokata o stosownej wiedzy lub doświadczeniu.
- W przypadku kolizji interesu obsługiwanej jednostki z prawami człowieka, obywatela albo pracownika, radca prawny obowiązany jest kierować się przepisami prawa, a w razie braku normy prawnej - zasadą sprawiedliwości i własnym sumieniem.
Tytuł 2 - Godność
Art. 5
Radca prawny nie może brać udziału ani w jakikolwiek sposób - choćby pośrednio - uczestniczyć w czynnościach albo przedsięwzięciach, które uwłaczałyby godności zawodu lub podważały do niego zaufanie.
Art. 6
Pomoc prawna świadczona przez radcę prawnego nie może mieć na celu ułatwienie popełnienia przestępstwa ani umożliwienie uniknięcia odpowiedzialności karnej za czyn, który miałby zostać dokonany w przyszłości.
Art. 7
Z wykonywaniem zawodu radcy prawnego nie można łączyć zajęć i działalności zarobkowej mogących obniżyć prestiż zawodowy radcy prawnego.
Art. 8
Radca prawny, korzystając przy wykonywaniu zawodu z wolności słowa i pisma, nie może przekraczać granic określonych przepisami prawa i rzeczową potrzebą.
Art. 9
Radca prawny nie może publicznie okazywać swego osobistego stosunku do pracowników wymiaru sprawiedliwości, klientów oraz osób, których dotyczą czynności przez niego wykonywane.
Art. 10
- Radca prawny odpowiada za treść i formę pism, których jest autorem, choćby je podpisał kto inny.
- Okoliczności drastyczne lub mało prawdopodobne radca prawny winien przytaczać w sposób oględny i umiarkowany. Radca prawny nie może w swych zawodowych wystąpieniach grozić ściganiem karnym lub dyscyplinarnym.
Tytuł 3 - Niezależność
Art. 11
- Radca prawny obowiązany jest przy wykonywaniu obowiązków zawodowych chronić swą niezależność.
- Przy wykonywaniu zawodu radca prawny obowiązany jest zawsze kierować się prawem; żadne okoliczności pozaprawne, nie mające bezpośredniego związku z obiektywnie ocenionym stanem faktycznym sprawy, albo wyrażone przez kogokolwiek polecenia, czy wskazówki, nie zwalniają radcy prawnego z obowiązku rzetelnego i uczciwego wykonywania czynności zawodowych.
Art. 12
Radca prawny nie może angażować się w żadne zajęcia ani działalność, albo podejmować czynności, a także przyjmować korzyści, które mogłyby ograniczyć jego niezależność.
Tytuł 4 - Powstrzymanie się od czynności i wyłączenie się ze sprawy
Art. 13
Radca prawny nie może prowadzić sprawy ani udzielić w jakiejkolwiek formie pomocy prawnej jeżeli:
- udzielił wcześniej stronie przeciwnej pomocy prawnej w tej sprawie, albo w sprawie z nią związanej,
- brał udział w sprawie jako przedstawiciel władzy lub instytucji prawa publicznego,
- jest osobiście lub materialnie zainteresowany w wyniku sprawy, chyba że jest w sprawie stroną, sprawa dotyczy członka jego rodziny, osoby mu bliskiej lub roszczenie jest wspólne dla niego i jego klienta,
- był albo pozostaje w bliskich stosunkach z przeciwnikiem swojego mocodawcy lub osobą zainteresowaną w niekorzystnym dla niego rozstrzygnięciu sprawy,
- sprawa dotyczy radcy prawnego lub adwokata zatrudnionego przez ten sam podmiot,
- złożył w tej sprawie zeznanie jako świadek lub biegły,
- pełnomocnikiem strony przeciwnej jest jego małżonek lub inna, bliska mu osoba,
- brał udział w sprawie lub sprawie z nią związanej jako arbiter sądu polubownego lub członek innych organów mediujących lub rozstrzygających spór.
Art. 14
- Radca prawny nie może reprezentować, ani w żaden sposób brać udziału w tej samej sprawie w imieniu więcej niż jednego podmiotu, jeśli zachodzi przypuszczenie kolizji ich interesów.
- Radca prawny ma obowiązek powstrzymać się od działania w sprawie gdyby ujawnił się konflikt interesów podmiotów przez niego obsługiwanych lub gdyby zagrożona została jego bezstronność, niezależność, albo mógłby być naruszony obowiązek zachowania tajemnicy.
- Z chwilą ujawnienia okoliczności wymienionych w ust. 1 i 2 radca prawny obowiązany jest niezwłocznie wyłączyć się ze sprawy, a o potrzebie i przyczynach wyłączenia powiadomić kierownika obsługiwanej jednostki albo zleceniodawcę oraz - w miarę potrzeby - organ orzekający.
- Konflikt (kolizja) interesów istnieje w szczególności, gdy:
- działając jako doradca kilku klientów radca prawny nie może udzielić im pełnej i rzetelnej porady bez ujawniania interesów jednego lub kilku swoich klientów,
- występując jako pełnomocnik kilku klientów radca prawny musiałby przedstawić argumentację lub wnioski różniące się od tych, które przedstawiłby, gdyby reprezentował jednego z tych klientów,
- wiedza posiadana przez radcę prawnego w sprawach innego klienta mogłaby dać jakiekolwiek korzyści nowemu klientowi.
Konflikt (kolizja) interesów nie istnieje gdy:
- radca prawny występuje w imieniu wielu klientów, których interesy w tej samej sprawie są takie same, lub którzy zwracają się do niego o pomoc w realizacji tego samego celu,
- radca prawny, za pisemną zgodą klientów, występuje w roli mediatora lub arbitra w sporze między nimi.
- Zakazy wykonywania czynności zawodowych zawarte w ust. 1 i 2 nie obowiązują w zakresie, w jakim klienci, poinformowani w pełni przez radcę prawnego o problemie, wyrażą zgodę na takie czynności.
Art. 15
Obowiązek wyłączenia się ze sprawy i powstrzymania się od czynności spoczywa na radcy prawnym zawsze wtedy, gdy małżonek lub inna osoba bliska mu, albo z jakichkolwiek przyczyn od niego zależna, bierze udział, choćby pośredni, w wydaniu orzeczenia, decyzji, bądź rozstrzygnięciu sprawy.
Art. 16
Radcy pranemu nie wolno brać udziału w czynnościach egzekucyjnych, chyba że szczególny przepis prawa stanowi inaczej; zakaz ten nie dotyczy czynności sądowych i związanych z egzekucją nieruchomości.
Tytuł 5 - Tajemnica zawodowa
Art. 17
- Radca prawny zobowiązany jest do zachowania w tajemnicy wszystkiego, o czym dowiedział się przy okazji, albo w związku z wykonywaniem zawodu.
- Obowiązek zachowania tajemnicy, o której mowa w ust. 1, obejmuje wszystkie uzyskane przez radcę prawnego informacje, w szczególności dokumenty, notatki, akta, materiały utrwalone metodą elektroniczną, albo innymi środkami technicznymi.
- Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej obejmuje nie tylko zakaz ujawniania informacji uzyskanych przy okazji, albo w związku z wykonywaniem zawodu, lecz także skorzystania z nich w interesie własnym bądź osoby trzeciej.
Art. 18
- Radca prawny współpracujący przy wykonywaniu zawodu z innymi osobami obowiązany jest wymagać od tych osób zachowania tajemnicy na zasadach obowiązujących jego samego i wyraźnie je do tego zobowiązać.
- Radca prawny obowiązany jest zabezpieczyć przed niepowołanym ujawnieniem, najlepiej jak to możliwe, materiały, o których mowa w art. 17 ust. 2; wykorzystanie środków przekazu nie gwarantujących zachowania poufności w przekazaniu informacji objętych tajemnicą zawodową wymaga uprzedniego powiadomienia o tym klienta.
- Radca prawny nie może zgłaszać dowodu z przesłuchania innego radcy prawnego albo adwokata w charakterze świadka na okoliczności znane mu w związku z wykonywaniem przez niego zawodu - radcy prawnego albo adwokata.
Art. 19
Obowiązek zachowania tajemnicy zawodowej jest nieograniczony w czasie i trwa także po ustaniu stosunku prawnego, na podstawie którego radca prawny wykonywał czynności zawodowe.
Art. 20
Radca prawny nie może wykonywać czynności zawodowych na rzecz jakiegokolwiek podmiotu, o ile groziłoby to naruszeniem obowiązku zachowania tajemnicy zawodowej.
Art. 21
Radca prawny obowiązany jest żądać asysty przedstawiciela samorządu radcowskiego w przypadku, gdyby w lokalu, w którym wykonuje zawód albo w jego mieszkaniu prywatnym, miało być prowadzone lub byłoby prowadzone przeszukanie.
Art. 22
Radca prawny obowiązany jest zachować w tajemnicy, także wobec sądu i innych organów orzekających w sprawie, przebieg i treść pertraktacji ugodowych, chyba że strony, których pertraktacje dotyczyły, wyrażą zgodę na ich ujawnienie.
Tytuł 6 - Zaufanie i skrupulatność w rozliczeniach z klientem
Art. 23
- Radca prawny nie może podjąć się prowadzenia sprawy, jeśli nie otrzyma zlecenia od klienta albo od osoby go reprezentującej lub jeżeli sprawa nie zostanie mu powierzona przez właściwy organ.
- Radcy prawnemu wolno zrezygnować z przyjętego zlecenia w taki sposób, by klient - bez ponoszenia straty - mógł skorzystać z pomocy prawnej innej osoby.
Art. 24
- Stosunki pomiędzy radcą prawnym a klientem powinny być oparte na zaufaniu; utrata zaufania może być podstawą wypowiedzenia pełnomocnictwa.
- Radca prawny nie może podejmować się prowadzenia sprawy przeciwko bliskiej mu osobie, jak również przeciwko osobie, z którą ma poważny zatarg.
Art. 25
- Radcę prawnego obowiązuje szczególna skrupulatność w rozliczeniach z klientem.
- Niedopuszczalne jest ustalanie wynagrodzenia (honorarium) w wysokości wygórowanej.
- Radca prawny nie powinien zawierać z klientem umowy, na mocy której klient zobowiązuje się zapłacić wynagrodzenie (honorarium) za jej prowadzenie jedynie proporcjonalnie do osiągniętego wyniku (pactum de quota litis). Dopuszczalna jest natomiast taka umowa, w której przewiduje się dodatkowe wynagrodzenie (honorarium) za pomyślny wynik sprawy.
Art. 26
- Honorarium jest całkowicie jawne dla klienta, a jego kwota musi być odpowiednia.
- Zaliczka na poczet honorarium lub wydatków nie może przekraczać kwoty wynikającej z racjonalnego jej oszacowania.
- Radcy prawnemu nie wolno dzielić się honorarium z osobą nieuprawnioną ustawowo do świadczenia pomocy prawnej. Radca prawny zobowiązany jest do rozliczenia honorarium z radcą prawnym, od którego przejął sprawę lub z jego spadkobiercami.
Art. 27
Radca prawny nie powinien dopuszczać do sytuacji, w której byłby uzależniony od klienta; w szczególności nie wolno mu zaciągać od klienta pożyczek lub korzystać nieodpłatnie z jego usług.
Art. 28
Radcy prawnemu nie wolno wstrzymać wykonania czynności w prowadzonej sprawie z powodu nieotrzymania wynagrodzenia; jednakże jeśli klient nie zapłaci ustalonego wynagrodzenia - radca prawny może na tej podstawie wypowiedzieć pełnomocnictwo.
Art. 29
- Radca prawny obowiązany jest informować klienta o przebiegu sprawy i jej wyniku w sposób ustalony z klientem.
- Radca prawny powinien uzyskać zgodę klienta, w miarę możliwości pisemną, na zaniechanie wniesienia środka odwoławczego od orzeczenia kończącego sprawę w danej instancji.
- Jeżeli radca prawny ocenia, że wniesienie środka odwoławczego jest bezzasadne, a klient z tym stanowiskiem nie zgadza się, powinien wypowiedzieć pełnomocnictwo w takim terminie, aby umożliwić klientowi powierzenie sprawy innej osobie i wniesienie środka odwoławczego albo podjąć działania określone w ust. 5.
- W razie prowadzenia sprawy z urzędu radca prawny przedstawia klientowi pisemna opinię prawną o braku podstaw do wnoszenia środka odwoławczego. W przypadku, gdy radca prawny został wyznaczony przez prezesa sądu do prowadzenia sprawy - winien zawiadomić sąd o swoim stanowisku, w sposób wskazany w ustawie.
- Radca prawny może, na wyraźne życzenie klienta, wnieść pozew, złożyć wniosek lub środek odwoławczy także wtedy, gdy wcześniej wydał opinie i poinformował go o niecelowości takiej czynności; ma wówczas prawo zwrócić się o pisemne oświadczenie o jej dokonaniu na wyraźne żądanie. Nie powinien jednak wnosić środka odwoławczego w przypadku, gdy w sposób oczywisty naruszałoby to ustawowe wymogi w tym zakresie.
- Postępowanie, o którym mowa w ust. 2-5, odnosi się również do wniesienia kasacji i skargi konstytucyjnej.
Art. 30
- Radca prawny obowiązany jest wydać klientowi, na jego żądanie, wszystkie otrzymane od niego dokumenty i pisma otrzymane z sądu lub organu, przed którym prowadził sprawę tego klienta; nie wolno uzależniać wydania tych dokumentów od uregulowania przez klienta należności.
- Radca prawny obowiązany jest zapewnić zastępstwo w przypadku przemijającej przeszkody, tak aby prowadzone przez niego sprawy nie doznały uszczerbku.
Art. 31
Radca prawny nie jest obowiązany do ponoszenia wydatków w prowadzonej sprawie, np. opłat sądowych lub kosztów przejazdu do innej miejscowości, jeżeli klient, należycie wezwany, nie wpłaci w terminie wymaganej kwoty.
Tytuł 7 - Informacja i reklama
Art. 32
- Radców prawnych obowiązuje zakaz reklamowania się, jak też korzystania z reklamy w jakiejkolwiek formie.
- Naruszeniem tego zakazu jest jakikolwiek komunikat, wyrażony w formie słownej, graficznej bądź audiowizualnej, mający skłaniać do skorzystania z pomocy prawnej świadczonej przez radcę prawnego przekazującego komunikat, zawierający element zachęty, nakłaniania, chwalenia się, obietnicy, gwarantowania skuteczności, porównywania bądź inne elementy wartościujące.
Art. 33
- Dozwolone jest informowanie przez radcę prawnego o świadczeniu pomocy prawnej.
- Informacja o wykonywaniu działalności w książce telefonicznej, adresowej, skorowidzach, materiałach własnych (folderach), prasie , Internecie czy też z wykorzystaniem elektronicznych i cyfrowych środków przekazu nie może naruszać ograniczeń wynikających z niniejszych Zasad, wymogów określonych przez ustawy regulujące wykonywanie zawodu oraz nie może wykraczać poza potrzebę zgodnego z rzeczywistością i nie wprowadzającego w błąd informowania społeczeństwa o świadczeniu pomocy prawnej.
- Informacja może zawierać:
- znak identyfikacyjny radców prawnych (logo) zgodnie z właściwa uchwałą samorządu,
- znak identyfikacyjny (logo) kancelarii,
- imiona i nazwiska oraz życiorysy zawodowe radców prawnych i innych prawników zatrudnionych lub współpracujących z kancelarią wraz z i ch zdjęciami, z zastrzeżeniem ust.5,
- posiadane stopnie i tytuły naukowe,
- sposób działania kancelarii,
- zasady ustalania wynagrodzeń za świadczone usługi,
- wysokość posiadanego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej za szkody wyrządzone przy wykonywaniu czynności zawodowych,
- preferowany zakres świadczenia pomocy prawnej,
- możliwość świadczenia pomocy prawnej w językach obcych,
- adresy kancelarii i stosowane środki łączności.
- Informacja o formie , w jakiej zawód jest wykonywany, winna być zgodna z wymogami wynikającymi z uchwały samorządu określającej treść i formę tablic informacyjnych o wykonywaniu zawodu radcy prawnego.
- Niedopuszczalne jest publiczne informowanie przez radcę prawnego o:
- efektach świadczonych usług, a w szczególności o prowadzonych bądź wygranych sprawach, wykazie klientów
- zajętych miejscach w rankingach prawniczych,
- listach referencyjnych i rekomendacjach oraz sponsoringu,
- publikacjach na temat radcy prawnego lub jego kancelarii, a także ich treści.
- Forma strony internetowej nie powinna uchybiać prestiżowi i godności zawodu.
- Można umieszczać strony internetowe w katalogach i wyszukiwarkach internetowych.
- Nie należy na stronie internetowej lub innych elektronicznych bądź cyfrowych środkach przekazu używanych przez radcę prawnego zamieszczać jakichkolwiek reklam, bądź informacji niezwiązanych ze świadczeniem pomocy prawnej, a w szczególności:
- wysyłać za pośrednictwem ogólnodostępnych sieci przewodowych i bezprzewodowych elektronicznych (cyfrowych) komunikatów zawierających informacje o założeniu lub funkcjonowaniu strony dotyczącej działalności zawodowej radcy prawnego do adresatów, którzy o taką informacje nie zwracali się,
- uczestniczyć w grupach dyskusyjnych (catach) lub innych podobnych formach komunikowania się, w sposób zmierzający do nawiązania kontaktu z klientem,
- umieszczać lub zezwalać na przekierowanie lub inne elektroniczne odesłanie do lub ze stron zawierających informacje niedopuszczalne w rozumieniu Zasad,
- wykorzystywać prowadzoną przez radcę prawnego inna działalność dla przekazywania informacji o świadczonej pomocy prawnej.
Art. 34
- Teksty umieszczane na tablicach informacyjnych o siedzibie i zakresie działalności radcy prawnego winny być w całości w języku polskim. Dopuszczalne jest zawieszenie drugiej tablicy informacyjnej z tym samym tekstem w języku obcym. Niedopuszczalne jest umieszczanie tablic informacyjnych, których forma, rozmiar i treść byłyby sprzeczne z uchwałą samorządu radców prawnych.
- Niedopuszczalne jest w szczególności:
- informowanie o swej działalności zawodowej przy okazji występowania w środkach masowego przekazu,
- redagowanie relacji prasowych, radiowych i telewizyjnych ze spraw, w których radca prawny udzielał pomocy prawnej,
- inspirowanie przez radcę prawnego relacji dziennikarskich w środkach masowego przekazu oraz komentowanie (ocenianie) w nich prowadzonych przez siebie spraw.
- W przypadku posiadania wpisu na listę adwokatów i posługiwania się - obok tytułu zawodowego radcy prawnego - również tytułem adwokata, należy używać, przy świadczeniu pomocy prawnej, tytułu zawodowego radcy prawnego, w sposób wskazujący jednoznacznie na wykonywanie tego zawodu.
Art. 35
- Radcę prawnego obowiązuje zakaz pozyskiwania klientów w sposób sprzeczny z godnością zawodu, a w szczególności:
- korzystania z usług pośredników,
- narzucania komukolwiek swoich usług,
- postępowania niezgodnie z zasadami lojalności wobec innych radców prawnych.
- Radcy prawnemu nie wolno wręczać komukolwiek lub przyjmować od kogokolwiek honorarium, prowizji albo innej korzyści za polecenie jego usług.
- Zakazy określone w ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności radcy prawnego za działania osób trzecich w imieniu lub a jego rzecz.
Tytuł - Inne obowiązki
Art. 36
Radca prawny obowiązany jest traktować organy obsługiwanej jednostki równorzędnie i nie może odmówić żadnemu z organów sporządzenia opinii prawnej lub udzielenia wyjaśnień co do treści obowiązujących przepisów prawa.
Art. 37
- W razie sporu pomiędzy organami obsługiwanej jednostki radca prawny powinien - w miarę możliwości - wskazać im sposób ugodowego załatwienia spornej sprawy.
- Radca prawny nie może występować jako arbiter lub członek komisji rozstrzygającej spór pomiędzy organami obsługiwanej przez niego jednostki.
Art. 38
O rażących lub powtarzających się naruszeniach prawa radca prawny obowiązany jest informować kierownika jednostki, której świadczy pomoc prawną.
Art. 39
Za udzielone pracownikowi obsługiwanej jednostki informacje prawne w sprawach wiążących się z jego zatrudnieniem w tej jednostce radca prawny nie może pobierać oddzielnego wynagrodzenia, ani czerpać jakichkolwiek innych korzyści.
Art. 40
Samokształcenie ogólne i doskonalenie zawodowe należą do obowiązków każdego radcy prawnego.
Art. 41
Radca prawny wykonujący obowiązki patrona winien uczynić wszystko, aby przygotować aplikanta do wykonywania zawodu, przekazując mu wiedzę i doświadczenie oraz kształtując jego postawę etyczną.
Art. 42
- Radca prawny obowiązany jest posiadać ubezpieczenie od odpowiedzialności cywilnej z tytułu wykonywania zawodu.
- Radca prawny świadczący usługi za granicą powinien dołożyć wszelkich starań, by uzyskać pokrycie ubezpieczeniowe na te usługi.
ROZDZIAŁ III
STOSUNEK DO SĄDU, URZĘDÓW I INNYCH ORGANÓW,
PRZED KTÓRYMI WYSTĘPUJE RADCA PRAWNY
Art. 43
Radcy prawnemu nie wolno umyślnie udzielać sądowi nieprawdziwych lub mylnych informacji.
Art. 44
Radca prawny obowiązany jest zachować umiar i takt wobec sądów, urzędów i instytucji, przed którymi występuje.
Art. 45
Radca prawny powinien wykazywać opanowanie i umiar także w przypadku niewłaściwego zachowania się osób biorących udział w postępowaniu.
Art. 46
Radca prawny powinien dbać, aby jego zachowanie nie naruszyło powagi sądu, urzędu i instytucji, przed którymi występuje oraz o to, aby jego wystąpienia nie naruszały godności osób uczestniczących w postępowaniu.
ROZDZIAŁ IV
SAMORZĄD
Tytuł 1 - Stosunki pomiędzy radcami prawnymi
Art. 47
- Radca prawny obowiązany jest przestrzegać lojalności i koleżeństwa wobec wszystkich członków samorządu.
- W razie, gdy radca prawny:
- nie może stawić się w sądzie w wyznaczonym czasie, powinien on - tak szybko, jak to możliwe - zawiadomić o niemożności stawiennictwa innych pełnomocników występujących w tej samej sprawie,
- zamierza zwrócić się do sądu z prośbą o rozpatrzenie sprawy z jego udziałem poza kolejnością - powinien wcześniej uzyskać na to zgodę innych pełnomocników procesowych występujących w tej samej sprawie.
- zamierza złożyć na rozprawie pismo procesowe - powinien to uczynić, o ile jest to możliwe, na początku rozprawy, a jego odpis doręczyć jak najwcześniej przeciwnikowi w procesie, zaś w przypadku składania załącznika do protokołu dołączyć również odpis dla strony przeciwnej.
Art. 48
Radcowie prawni powinni udzielać sobie pomocy i służyć radą w sprawach związanych z wykonywaniem zawodu, o ile to nie szkodzi interesom podmiotu, któremu świadczą pomoc prawną.
Art. 49
Radcy prawnemu nie wolno podejmować czynności zmierzających do pozbawienia pracy innego radcy prawnego, chyba że wynika to z jego obowiązku przewidzianego w przepisach prawa lub umowy.
Art. 50
- Przed udzieleniem pomocy prawnej radca prawny powinien upewnić się, czy w sprawie procesowej klient korzysta z pomocy prawnej pełnomocnika procesowego, a jeśli tak - to bez jego wiedzy i zgody nie może udzielić tej pomocy, ani też wziąć udziału w sprawie łącznie z nim.
Odmowa wyrażenia zgody może nastąpić tylko z ważnych przyczyn. W przypadku, gdy radca prawny wstępuje do sprawy w miejsce poprzedniego pełnomocnika procesowego, powinien go o tym poinformować i upewnić się, że podjęto kroki dla pełnego zakończenia tamtego stosunku pełnomocnictwa.
- W razie pilnej konieczności udzielenia niezbędnej pomocy prawnej, radca prawny po jej udzieleniu winien niezwłocznie powiadomić o tym dotychczasowego pełnomocnika klienta, a w przypadku odmowy, o której mowa w ust. 1, odstąpić od dalszego prowadzenia sprawy.
- Radca prawny wydający opinię prawną powinien zasięgnąć informacji, czy w tej sprawie inny radca prawny nie wydał już opinii, a jeśli tak, powiadomić go o swym odmiennym stanowisku w tej sprawie.
Art. 51
Radca prawny sprawujący obowiązki koordynatora nie może naruszać niezawisłości i samodzielności radców prawnych zatrudnionych w koordynowanym zespole w wykonywaniu ich obowiązków zawodowych.
Art. 52
Radca prawny, do którego zwrócono się o wydanie opinii o innym radcy prawnym, obowiązany jest wysłuchać opiniowanego radcę prawnego, a przy sporządzaniu opinii opierać się na dokumentach, znanych mu faktach oraz zachować obiektywizm i rzeczowość.
Art. 53
- Niedopuszczalne jest wypowiadanie przez radcę prawnego wobec osób trzecich negatywnej opinii o pracy zawodowej innego radcy prawnego.
- Wydanie negatywnej opinii o radcy prawnym, także co do jego pracy zawodowej, jest dopuszczalne, jeżeli opinia taka jest oparta na faktach, a potrzeba albo obowiązek jej wydania wynikają z zadań lub uprawnień służbowych bądź samorządowych.
Art. 54
Radca prawny, będący pełnomocnikiem w sprawie przeciwko innemu radcy prawnemu, obowiązany jest o przyjęciu pełnomocnictwa zawiadomić niezwłocznie radę okręgowej izby radców prawnych oraz, za jej pośrednictwem, podjąć próbę polubownego załatwienia sprawy.
Art. 55
Radca prawny, z jakiegokolwiek powodu przekazujący sprawę do prowadzenia innemu radcy prawnemu, obowiązany jest udostępnić mu bez zbędnej zwłoki wszelkie posiadane dokumenty, informacje, notatki i umożliwić należyte przygotowanie do jej prowadzenia.
Art. 56
Niedopuszczalne jest porozumiewanie się radcy prawnego ze stroną przeciwną z pominięciem jej pełnomocnika, chyba że porozumienie z pełnomocnikiem napotyka na znaczne trudności.
Art. 57
W razie sporu związanego z wykonywaniem zawodu pomiędzy radcami prawnymi albo radcą prawnym i adwokatem, powinni oni podjąć próbę jego polubownego rozwiązania z pomocą lub przy udziale właściwych organów samorządu radców prawnych.
Art. 58
Radca prawny powinien zwracać uwagę każdemu członkowi korporacji, który postępuje niezgodnie z Zasadami Etyki Radcy Prawnego.
Art. 59
Radca prawny może złożyć skargę na innego radcę prawnego wyłącznie do właściwego organu samorządu radcowskiego.
Tytuł 2 - Praca w samorządzie
Art. 60
- Radca prawny obowiązany jest wykonywać czynne prawo wyborcze w wyborach do organów samorządu zawodowego.
- Pełnienie funkcji w organach samorządu zawodowego jest korporacyjnym prawem i powinnością radcy prawnego.
Art. 61
- Radca prawny, któremu powierzona została funkcja w organach samorządu zawodowego, obowiązany jest rzetelnie i z najwyższą starannością wypełniać obowiązki wynikające z tej funkcji.
- Przy wypełnianiu funkcji samorządowej radca prawny obowiązany jest kierować się wolą wyborców, interesami zawodowymi radców prawnych i zadaniami samorządu.
Art. 62
- Radca prawny sprawujący funkcję w organach samorządu:
- nie może wykorzystywać powierzonej mu funkcji we własnych sprawach, dla własnej korzyści albo korzyści bliskich mu osób,
- powinien traktować wszystkich radców prawnych jako równoprawnych członków korporacji,
- powinien, w granicach swych zadań i możliwości, służyć informacją, pomocą i radą członkom korporacji.
- Radca prawny ukarany prawomocnym orzeczeniem dyscyplinarnym obowiązany jest powstrzymać się od wykonywania funkcji pełnionych w samorządzie. Powstrzymanie się od wykonywania funkcji oznacza powinność złożenia rezygnacji oraz niekandydowania w wyborach aż do zatarcia skazania.
Art. 63
Radca prawny, który z racji obowiązków wykonywanych w samorządzie uzyskał wiadomości, dotyczące spraw osobistych innego radcy prawnego, nie może z nich korzystać dla innych celów, jak tylko w celu prawidłowego wykonania swoich obowiązków samorządowych.
Art. 64
Radca prawny składający rezygnację z powierzonej mu funkcji obowiązany jest tę rezygnację umotywować.
Tytuł 3 - Stosunek do organów Samorządu
Art. 65
- Radcę prawnego obowiązuje szacunek i lojalność wobec organów samorządu radcowskiego.
- Radca prawny obowiązany jest stosować się do uchwał organów samorządu, niezależnie od ich osobistej oceny.
Art. 66
Radca prawny obowiązany jest współdziałać z organami samorządu w sprawach związanych z funkcjonowaniem i zadaniami samorządu oraz w sprawach wykonywania zawodu i przestrzegania niniejszych Zasad przez jego członków.
Art. 67
Radca prawny, wezwany przez organ samorządu, obowiązany jest stawić się na wezwanie w wyznaczonym terminie, a w razie poważnej przeszkody - niemożność stawiennictwa usprawiedliwić.
Art. 68
Radca prawny, wezwany przez organ samorządu do złożenia wyjaśnień w sprawach wynikających z ustawowego zakresu zadań samorządu radców prawnych albo niniejszych Zasad, obowiązany jest złożyć wyjaśnienia w wyznaczonym terminie.
ROZDZIAŁ V
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
Art. 69
Jeśli radcowie prawni wykonują zawód w kancelarii lub spółce wspólnie z innymi radcami prawnymi albo adwokatami, postanowienia dotyczące tajemnicy zawodowej, konfliktu interesów i obowiązku powstrzymania się od czynności lub wyłączenia się ze sprawy należy stosować do ich wspólnoty oraz do wszystkich jej członków z osobna.
Art. 70
Postanowienia Zasad Etyki Radcy Prawnego stosuje się odpowiednio do kontaktów zawodowych (relacji) radcy prawnego i prawnika zagranicznego świadczącego pomoc prawną w Rzeczypospolitej Polskiej.
Art. 71
Niniejsze Zasady Etyki Radcy Prawnego wchodzą w życie z dniem 1 stycznia 2000 r. Jednocześnie tracą moc Zasady Etyki Radcy Prawnego w brzmieniu ustalonym uchwałą nr 6/95 V Krajowego Zjazdu Radców Prawnych z dnia 9 listopada 1995 r.